W 2020 roku Cukrownia Malbork obchodziła 140 rocznicę istnienia. Jakie były początki jej działalności? Jak wpłynęła na nią wojna oraz kolejne zmiany rządów? Jak fabryka prosperuje dzisiaj? Poszukajmy wspólnie odpowiedzi!
Początki działalności
Cukrownia Malbork to nie tylko jeden z największych pracodawców w mieście, ale też najstarszy czynny zakład pracy. Początki działalności sięgają roku 1880! W tym okresie fabryka zajmowała się produkcją cukru surowego (żółtego), ale w latach 20. zakład doinwestowano i zmodernizowano. W efekcie powstała funkcjonująca do dziś suszarnia wysłodków oraz produkcja cukru białego. Niestety, Cukrowni nie oszczędziła II wojna światowa, podczas której większość budynków została doszczętnie zniszczona. Wojska radzieckie tylko pogłębiły upadek fabryki, demontując linie produkcyjne.
Co działo się z Cukrownią Malbork po wojnie?
Tuż po zakończeniu wojny, w 1945 roku utworzono Okręgowe Zrzeszenie Cukrowni Gdańsk-Olsztyn i starano się odbudować zakład. Na początku podejmowano się skromniejszych kampanii, by w latach pięćdziesiątych przejść do konkretów. W tym czasie wybudowano też dwa melaśniki i zmodernizowano kotłownię. Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte to czas kolejnych inwestycji i wprowadzania nowych technologii. Dzięki nim, w latach osiemdziesiątych w Cukrowni pracowało już 400 pracowników stałych i 1000 pracowników kampanijnych, a zakład osiągał roczną produkcję cukru na poziomie 20 tysięcy ton.
Dalszy rozwój po 1989 roku
Kolejne modernizacje zakładu zostały przeprowadzone w latach 90. Oddano wtedy do użytku m.in. nowy piec wapienny i wapniarnię. Stopniowo zmniejszało się zapotrzebowanie na pracowników, z roku na rok produkowano też coraz mniej cukru. W latach 2001/2002 Cukrownia wypuszczała na rynek już tylko 24,3 tysiące ton, podczas gdy w najlepszym okresie lat 90. produkcja sięgała 35 tysięcy ton.
Zakład czekała kolejna restrukturyzacja (w 2002 r.), remonty i duże inwestycje. Dzięki nim w kampanii 2007/2008 produkcja osiągnęła poziom 66,5 tysiąca ton. Jednak prawdziwy rekord padł w kampanii 2014/2015 – w Malborku wyprodukowano wtedy po raz pierwszy w historii 100 tysięcy ton cukru. Ta dobra passa udanych inwestycji trwa właściwie do dziś. Zakład pozostaje rentowny dzięki modernizacji i budowie nowoczesnych kotłów i turbozespołu, na których opiera się zakładowa energetyka.
Cukrownia Malbork – prawdziwie nowoczesny zakład
Obecne przeroby buraków w Cukrowni Malbork przekraczają 7,5 tysiąca ton na dobę. W kampanii cukrowniczej 2019/2020 wyprodukowano aż 109,4 tysiąca ton cukru, choć zatrudnionych na stałe pracowników jest znacznie mniej niż w latach 90. (ok. 170 osób). Zakład współpracuje za to z 840 Plantatorami.
Na czym skupiają się dzisiejsze inwestycje w zakładzie? Przede wszystkim na modernizacji gospodarki cieplnej i krystalizacji cukru. Celem jest obniżenie zużycia ciepła do 180 kWh na tonę surowca oraz zwiększenie dobowego przerobu do 8 tysięcy ton. W ciągu roku da to łącznie możliwość przerobu 900 tysięcy ton buraków i uzyskaniu 140 tysięcy ton cukru. Przyszłość dla Cukrowni rysuje się więc w jasnych barwach.
Przeczytaj też: Jak się przygotować do egzaminu zawodowego | Kursy, które warto zrobić w 2023 roku
Ciekawostki o cukrowni Malbork
Poznaliśmy już historię tego ważnego dla Polski zakładu, przyjrzyjmy się teraz najbardziej interesującym faktom. Oto one:
- Cukrownia Malbork powstała w roku 1880;
- Zakład jest zasilany w wodę przez kanał, który został wybudowany przez Krzyżaków w latach 1280-1320. Dziś nazywany jest on Kanałem Juranda, liczy łącznie 29,3 kilometra i wypływa z jeziora Dzierzgoń. To właśnie na tym kanale w początkach istnienia fabryki dostarczano buraki cukrowe (na barkach rzecznych lub wagonikami wąskotorówki);
- funkcjonujący do dziś piec z suszarni wysłodków pochodzi z roku 1938 i jest to najstarsze urządzenie w Cukrowni;
- Zrabowane przez Rosjan po zakończeniu II wojny światowej wyposażenie zostało odkupione przez polskiego komendanta wojskowego za beczkę bimbru;
- Znanymi dyrektorami zakładu byli: Wacław Matynia (1955-1956), Romuald Janiszewski (1956-1966), Wacław Gostański (1966-1976), Edward Żabierek (1976-2000), Bogusław Raczyński (1999-2009) i Mariusz Kaźmierczak (od 2009 roku).
